Fjórföldun í fiskeldi

Mikill vöxtur hefur verið í fiskeldi á Íslandi undanfarin ár og heildarframleiðslumagn hefur nær fjórfaldast á síðustu tíu árum. Framleidd voru rúm 19 þúsund tonn árið 2018 sem reyndar var samdráttur um tæp 1,8 þúsund tonn samanborið við árið 2017. Tekjur fyrirtækja í fiskeldi námu rúmum 19 milljörðum árið 2017 og hafa aukist mikið á undanförnum árum. Mikil fjárfesting hefur verið í greininni á síðustu árum en þrátt fyrir það er eiginfjárhlutfall sterkt, eða um 51% árið 2017 samkvæmt frétt frá Hagstofu Íslands.

Árið 2017 voru 435 launþegar hjá fiskeldisfyrirtækjum. Samhliða auknum umsvifum hefur útflutningsverðmæti fiskeldisafurða aukist mikið og nam 14,1 milljarði árið 2018, samanborið við 14,8 milljarða árið 2017. Uppistaðan í fiskeldinu voru lax og bleikja, en árið 2018 voru framleidd 13,5 þúsund tonn af eldislaxi og tæp 5 þúsund tonn af bleikju. Samkvæmt Eurostat, Hagstofu Evrópusambandsins, var Ísland í fjórða sæti yfir Evrópulönd sem framleiða eldislax árið 2016 og hér var framleitt mest magn af bleikju.

Eldistegundir og fyrirtæki
Magn slátraðs eldisfisks hefur næstum fjórfaldast á síðustu 10 árum og nam rúmum 19 þúsund tonnum árið 2018. Mest aukning hefur orðið í laxeldi sem fer úr 292 tonnum árið 2008 í tæp 13,5 þúsund tonn árið 2018. Bleikjueldi hefur verið stöðugra yfir tímabilið en tæpum 5 þúsund tonnum var slátrað á síðasta ári samanborið við 3,1 þúsund tonn árið 2008. Eldi á regnbogasilungi jókst mikið á tímabilinu og náði hámarki árið 2017 þegar 4,6 þúsund tonnum var slátrað en árið 2018 nam framleiðslan einungis 295 tonnum. Bleikja er alin í ferskvatni, en mikið er um að eldi laxaseiða og regnbogasilungsseiða sé í ferskvatni áður en fiskarnir eru settir í sjókvíar.

¹Eldi á skelfiskum meðtalið.

Fjöldi launþega hjá fiskeldisfyrirtækjum hefur aukist mikið á síðustu árum og voru um 435 manns árið 2017. Tekjur fyrirtækja í fiskeldi námu 19,3 milljörðum árið 2017 og hafa ríflega tvöfaldast frá árinu 2015. Þá hefur eiginfjárstaða atvinnugreinarinnar styrkst umtalsvert síðustu ár samhliða því sem lagt hefur verið í miklar fjárfestingar, sem sjá má í vexti varanlegra rekstrarfjármuna.

Útflutningsverðmæti og samanburður við Evrópuríki
Heildarútflutningsverðmæti eldisfisks hefur nær sjöfaldast á síðustu 10 árum, úr tæpum tveim milljörðum króna árið 2008 í 13,7 milljarða króna árið 2017. Samkvæmt bráðabirgðatölum utanríkisverslunar fyrir árið 2018 lækkaði verðmæti útfluttra afurða um tæpar 700 milljónir á milli ára. Árið 2018 var 95,5% af eldislaxi fluttur út heill, ýmist ferskur eða frosinn, en 4,2% af útflutningnum voru flök og 0,3% lifandi fiskar eða seiði. Af útfluttum silungi árið 2018 voru 55,3% flök og 44,7% heill.

¹2018 eru bráðabirgðatölur frá Utanríkisverslun.

Útflutningur á laxi árið 2017 var aðallega til Bandaríkjanna, Bretlands, Danmerkur, Hollands og Þýskalands. Bleikja hefur aðallega verið flutt út til Bandaríkjanna, Japan, Póllands og Þýskalands. Árið 2016 var Ísland var í 4 sæti yfir Evrópulönd sem framleiða mest af eldislaxi. Hins vegar var eldi á bleikju árið 2016 hvergi meira í Evrópu en á Íslandi.