Fiskeldið einn af stærstu viðskiptavinum ÍSAGA

Stefnt er að því að flytja alla meginstarfsemi ÍSAGA í Voga á Vatnsleysuströnd í framtíðinni en ný 2,5 milljarða króna verksmiðja fyrirtækisins þar var tekin formlega í notkun af iðnaðar- og viðskiptaráðherra við hátíðlega athöfn í vikunni. Verksmiðjan framleiðir súrefni og köfnunarefni úr andrúmsloftinu og mun styðja við ört vaxandi íslenskan iðnað, fiskeldi og framleiðslu, ásamt því að sjá heilbrigðisþjónustunni áfram fyrir hágæða súrefni á öruggan hátt.

Staðsetning verksmiðjunnar í Vogum kemur að hluta til vegna mikils fiskeldis á landi á Reykjanesi og nágrenni, en landeldið þarf mikið súrefni í kerin og er það einn af stærstu viðskiptavinum ÍSAGA að sögn Guðmundar K. Rafnssonar, framkvæmdastjóra hjá ÍSAGA.

Guðmundur K. Rafnsson

„Fyrirtækið var upphaflega stofnað vegna lýsinga í vitum umhverfis landið. Þá var farið í samstarf við AGA í Svíþjóð vegna þess að Þeir voru þá fremstir í heimi í þeirri ljóstækni sem notuð var í upplýsingu vita með því að nota acetylen gas sem ljósgjafa.

Flest fyrirtæki í sjávarútvegi hafa áratugum saman verið að nota gas við nýsmíðar og viðhaldsvinnu og sum þeirra eru farin að nota koldíoxíð sem kælimiðil í skipum í stað annarra kælimiðla sem ekki eru umhverfisvænir eins og til dæmis freon,“ segir Guðmundur.

Fiskeldið er einn stærsti viðskiptavinur ÍSAGA í dag og það hefur verið að vaxa hratt að undanförnu. „Þegar litið er til fiskeldis á landi, þar sem fiskurinn er alinn í kerum allt upp í sláturstærð, þarf hann súrefni allan tímann. Á því hefur verið alveg gífurlegur vöxtur á síðustu árum og við sjáum fram á enn frekari aukningu. Hvað eldi í sjókvíum varðar hafa menn fyrst og fremst verið að nota súrefni við eldi seiða fram að sleppistærð. Síðan kemur fyrir að súrefnisskortur verði í sjókvíum, til dæmis inni á fjörðum þar sem lítil hreyfing er á sjónum. Þá er hægt að skjóta inn miklu magni af súrefni til að hressa fiskinn við og eins að verjast laxalús, sem getur verið til vandræða.

Mikil uppbygging hefur nú verið í landeldinu og þar má nefna Matorku í Grindavík, sem er að hefja mikla framleiðslu. Þá má nefna fyrirtækið Laxar í Þorlákshöfn, sem er mjög stór dæmi í sjókvíum. Svo stendur til að reisa risastóra landeldisstöð þar í framtíðinni. Þá má ekki gleyma Íslandsbleikju sem eru þeir stærstu í eldi á bleikju í kerum á landi. Þeir eru í kringum Grindavík, á Vatnsleysuströnd og í Öxarfirði. Það er ein af ástæðum þess að við erum að reisa þessa verksmiðju í Vogunum í nálægð við fiskeldið,“ segir Guðmundur.

Bygging nýju súrefnis- og köfnunarefnisverksmiðju ÍSAGA ehf. og þýska móðurfélagsins Linde við Heiðarholt í Vogum á Vatnsleysuströnd er fyrsta skrefið í að flytja þangað alla meginstarfsemi þessa gamalgróna fyrirtækis, sem stofnað var árið 1919 í samstarfi við sænska fyrirtækið AGA. Með kaupum á AGA 1999 eignaðist Linde ÍSAGA en samsteypan er stærsta gasfyrirtæki heims í dag með starfsemi í yfir 100 löndum.

Það var Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, sem tók nýju verksmiðjuna formlega í notkun við hátíðlega athöfn í Vogum, að viðstöddum bæjaryfirvöldum í Vogum, þingmönnum Suðurkjördæmis og fleiri góðum gestum.

Meiri afköst – minni orkunotkun – engin mengun

Nýja verksmiðjan leysir af hólmi 40 ára gamla verksmiðju við Breiðhöfða í Reykjavík. Afkastageta hennar er um 1.200 m³ á klukkustund, eða 30% meiri en gömlu verksmiðjunnar, en orkunotkunin er samt umtalsvert minni. Fjárfestingarkostnaður vegna verksmiðjunnar er um 2,5 milljarðar króna, fyrst og fremst í tæknibúnaði. Hægt er að tvöfalda afkastagetuna þegar þurfa þykir og standa vonir til að það verði gert innan nokkurra ára samfara auknum uppgangi í fiskeldi, kísilmálmvinnslu, kæli- og frystiflutningum og endurvinnslu áls, ásamt áframhaldandi vexti í heilbrigðisþjónustu og hefðbundnum iðnaði.

Verksmiðjan í Vogum er alsjálfvirk. Henni verður fjarstýrt af starfsfólki ÍSAGA sem fylgist með rekstrinum allan sólarhringinn á sama hátt og gert er í dag í verksmiðjunum við Breiðhöfða og að Hæðarenda í Grímsnesi, þar sem framleitt er koldíoxíð úr jarðhitavatni. Enginn mengandi úrgangur eða aukaefni fylgja framleiðslunni og eini útblásturinn er lyktarlaus vatnsgufa. Staðsetningin í Vogum dregur einnig umtalsvert úr kolefnisspori ÍSAGA en u.þ.b. 90% af því fljótandi súrefni sem fyrirtækið framleiðir fer til viðskiptavina sem eru í innan við 100 km fjarlægð frá Vogum.

Hreint loft – tær snilld!

Það er mikið öryggismál fyrir íslenskt þjóðfélag að vera sjálfbært í framleiðslu súrefnis og köfnunarefnis, ekki síst með tilliti til öryggis sjúklinga. Sjálfbærni og umhyggja fyrir umhverfinu eru leiðarstef í starfsemi ÍSAGA og Linde og kappkostar fyrirtækið að vera með vistvænar vörur og tæknilausnir, í takti við þá tæru snilld að vinna súrefni og köfnunarefni úr andrúmsloftinu – úr hreinu lofti með grænni orku!

Auk þess að framleiða súrefni, köfnunarefni og koldíoxíð flytur ÍSAGA inn lofttegundir eins og glaðloft, argon, helíum, acetylen og própan. Um 28 manns starfa að jafnaði hjá fyrirtækinu sem er með höfuðstöðvar að Breiðhöfða, þar sem er m.a. áfyllingarstöð, skrifstofa og verslun, auk þess sem félagið er með sjö afgreiðslustaði víðsvegar um landið.