Er þetta réttlát skipting?

„Eins og hér er að ofan er nefnt hefur útgerð tekið stakkaskiptum á umliðnum áratugum. Bátarnir hafa stækkað svo um munar, útgerðum fækkað og mikil samþjöppun hefur orðið í greininni. Sjarminn yfir fiskveiðum er að mestu horfinn, nema í augum þeirra sem mæla hann í milljörðum. Samþjöppun aflaheimilda er slík að hagnaður stærstu fyrirtækjanna er svimandi.”

Þetta skrifar Guðmundur Helgi Þórarinsson, formaður VM, í pistli í tilefni sjómannadagsins. Hann rekur þar auðlindarentuna og setur í samhengi við argreiðslur.

„Auðlindarentan, sá umframhagnaður sem er tilkominn vegna nýtingar á fiskimiðum okkar, nam 85 milljörðum króna árið 2022. Þjóðin fékk um það bil tíund þeirrar upphæðar í formi auðlindagjalds en eigendurnir greiddu sér 22,5 milljarða króna í arð – á sama tíma og sjómenn voru samningslausir. Er þetta réttlát skipting á þessum takmörkuðu gæðum?” spyr Guðmundur Helgi.

Hann svarar þeirri spurningu í næstu málsgrein:

„Ársgömul könnun Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands um afstöðu Íslendinga til sjávarútvegsmála svaraði þeirri spurningu með afar eindregnum hætti, eins og það var dregið saman í grein í Mbl. 17. apríl 2023. „Íslendingar eru flestir ósáttir við fiskveiðistjórnunarkerfið, telja íslenskan sjávarútveg spilltan og skapi verðmæti fyrir of fáa.“”