„Sjötug og síung“

Um hundrað gestir mættu í afmæliskaffi Vinnslustöðvarinnar í Akoges föstudaginn 30. desember til að fagna sjötugsafmæli félagsins og útkomu bókar af því tilefni., Sjötug og síung Vinnslustöðin 1946-2016.

„Samkoman tókst með miklum ágætum og sérlega var ánægjulegt hve margir sóttu hana. Gestirnir fengu bókina afhenta undir lok samkomunnar,“ segir á heimasíðu Vinnslustöðvarinnar. Þar segir ennfremur:

„Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson – Binni framkvæmdastjóri ávarpaði gesti og sagði meðal annars frá aðdraganda þess að bók var skrifuð um Vinnslustöðina í tilefni afmælisins nú. Hann sagðist fyrst og fremst hafa viljað skrá sögu fólksins sem starfaði og starfar í fyrirtækinu og varðveita minningar þess. Fyrirtækið sjálft kunni að vera eilíft en mennirnir ekki og því sé skráning sögu að þessu leyti alltaf kapphlaup við tímann. Það að halda vel utan um söguna geti orðið til hjálpar og kennt margt, til dæmis að draga ályktanir af því sem gert var og ákveðið í fortíðinni til þess að læra af því sem vel tókst og endurtaka ekki mistök úr fortíðinni.

Binni vísaði til stefnuyfirlýsingar útvegsmannanna sem stofnuðu Vinnslu- og sölumiðstöð fiskframleiðenda – síðar Vinnslustöðina – fyrr sjötíu árum þar sem þeir kváðust „sameinast um fiskvinnslu til hagsbóta fyrir sig og byggðarlagið“. Sú yfirlýsing væri í raun í fullu gildi enn þann dag í dag.

Bókarhöfundurinn, Atli Rúnar Halldórsson, kynnti verkefnið og las upp úr bókinni ásamt Hermanni Kr. Jónssyni og Þór Vilhjálmssyni. Þeir síðarnefndu aðstoðuðu við að afla upplýsinga og heimildarmanna fyrir bókarskrifin. Atli Rúnar þakkaði sömuleiðis Sigurgeiri Jónassyni fyrir ljósmyndir úr safni hans sem birtast í bókinni. Hann sagði annars eftirfarandi um aðferðafræði söguskrifanna:

„Það er hægt að segja sögur fólks og félaga á ýmsa vegu. Hér var valin sú leið að bregða upp svipmyndum af Vinnslustöðinni sem vinnustað í blíðu og stríðu og styðjast við minningarbrot og ummæli fólks sem starfaði þar áður eða starfar þar enn.

Svo er stiklað á stóru í sjötíu ára sögu. Í henni byggðum við á efnisramma og aðferðafræði sem stuðst var við í afmælisriti sem búið var og dreift í hvert hús hér í bæ tilefni sextugsafmælis VSV, en fórum lengra með þá hugmynd og sökktum okkur dýpra í viðfangsefnið.

Það hefði verið hægt að taka annan pól í hæðina, búa til dæmis til myndaalbúm um fólkið og Vinnslustöðina – nóg er til af hráefni í slíkt albúm frá Sigurgeiri Jónassyni, Adda í London og fleirum.

Við hefðum líka getað haft að leiðarljósi að fjalla um Vinnslustöðina sem hluta af samfélaginu í Vestmannaeyjum og sýnt fram á með dæmum hvaða áhrif það hefur ef Vinnslustöðinni líður ekki vel og vegnar illa og svo hvaða áhrif það hefur á samfélagið þegar félaginu vegnar vel og því líður vel. Við sjáum til dæmis skarpar andstæður að þessu leyti í sögu félagsins bara á  síðustu tveimur áratugum eða svo.

Enn einn möguleika má nefna og hann er sá að skrifa aðallega átakasögu VSV. Þá er ég ekki bara að vísa til reiptogsins í hluthafahópi félagsins á allra síðustu árum. Það hefur oft gengið miklu meira á í félaginu og í kringum það.

Strax árið 1952 var til dæmis ákveðið í forystu Vinnslu- og sölumiðstöðvar fiskframleiðenda að víkja einum stofnanda félagsins og stjórnarmanni fyrstu árin úr félaginu fyrir að halda rekstrarlega fram hjá félaginu með því að leggja afla sinn inn annars staðar. Það var brot á félagssamþykktum. Sá brottrekni sætti sig ekki við þessa niðurstöðu og niðurstaðan varð sú að hann var áfram í félaginu.““
Á myndinni eru Þór Vilhjálmsson, Atli Rúnar Halldórsson og Hermann Kr. Jónsson